Abraham Maslow (1908-1970) Εσωτερικά Κίνητρα, Αυτο-ενεργοποίηση & Εκπαίδευση

O Maslow γεννήθηκε την 1η Απριλίου του 1908 στο Brooklyn της Νέας Υόρκης. Ήταν ο πρωτότοκος γιος μιας επταμελούς οικογένειας. Οι γονείς του τον ετοίμαζαν από μικρό για μια ακαδημαϊκή καριέρα. Σαν παιδί ήταν πολύ μοναχικός κι έβρισκε καταφύγιο στα βιβλία.

Η επιστήμη της ψυχολογίας τον άγγιξε πολύ βαθιά κι αποφάσισε να σπουδάσει. Τελείωσε τις σπουδές του το 1934 κι επέστρεψε στη Νέα Υόρκη.
Δίδαξε στα Πανεπιστήμια του Wisconsin και του Brooklyn, και το 1935 -37 εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο Columbia. Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ήρθε σε επαφή με γνωστούς επιστήμονες όπως ο Adler, Fromm, Horney κ.α.

Ο Maslow (Bertrand Y. 1999) ήταν αναμφίβολα ένας σημαντικός εκφραστής της ανθρωπιστικής ψυχολογίας. Η σκέψη του Maslow πράγματι αναπτύχθηκε περνώντας από τρία στάδια: το συμπεριφορισμό, τον ανθρωπισμό και τελικά τον μυστικισμό.


Πέρα από το την γνωστή θεωρία του Maslow για την ιεραρχία των αναγκών, ο Maslow παρουσιάζει και άλλες αντιλήψεις σχετικά με την εκπαίδευση.

Πιο συγκεκριμένα, αντιτάχθηκε στη συμπεριφοριστική μάθηση ως γενικό μοντέλο μάθησης και επέκρινε την αποτελεσματική εκπαίδευση, που ήταν κατασκευασμένη για να μεταδίδει τη γνώση στα παιδιά με σκοπό να τους επιτρέψει να ζήσουν στη βιομηχανική κοινωνία.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τον Yves Bertrand (1999), o Maslow σε μια πρώτη φάση ασκούσε κριτική κύρια στον συμπεριφορισμό και ισχυριζόταν ότι η μάθηση που είχε εσωτερικά κίνητρα και η αυτό-ενεργοποίηση είναι πιο σημαντική από τη μάθηση που έχει εξωτερικά κίνητρα, δηλαδή την απομνημόνευση γεγονότων, νόμων κ.λπ., γεγονός που τον οδήγησε να μιλήσει για το ιδανικό σχολείο. Στο σχολείο αυτό δε θα υπήρχαν ούτε βαθμοί ούτε πτυχία ούτε προαπαιτούμενες γνώσεις. Οποιοσδήποτε θα μπορούσε να μελετήσει ό,τι τον ευχαριστούσε. Σ’ αυτό το σχολείο οποιοσδήποτε θα μπορούσε να διδάξει. Η εκπαίδευση θα ήταν συνεχής. Το σχολείο θα ήταν ένας χώρος εκπαιδευτικής ανάπαυλας, όπου το άτομο θα μπορούσε να βρει τον εαυτό του. Οι στόχοι αυτής της εκπαίδευσης θα ήταν η ανακάλυψη της ταυτότητάς μας και του προορισμού μας.

Ο Maslow επίσης ορίζει ένα σύνολο αξιών, τις αξίες του όντος, τις οποίες τοποθετεί πέρα από την αυτό-ενεργοποίηση. Αυτές οι αξίες δεν είναι αισθήματα ή συγκινήσεις, αλλά χαρακτηριστικά της πραγματικότητας. Τέτοιες αξίες, που τις χαρακτηρίζει μετα-ανάγκες, είναι μεταξύ άλλων (Maslow, 1970 και 1976, από το βιβλίο Σύγχρονες Εκπαιδευτικές Θεωρίες του Bertrand Yves, 1999): η αλήθεια, η ομορφιά, η καλοσύνη, η ενότητα, η σύνθεση των διχοτομιών, η ενέργεια για ζωή, η μοναδικότητα κάθε ατόμου, η τελείωση, η ανάγκη, η αλληλεξάρτηση, η δικαιοσύνη, η τάξη, η απλότητα, ο πλούτος, η χάρη, η σημασία του παιχνιδιού και του χιούμορ, η ανεξαρτησία και το νόημα της ζωής.

Τέλος, σύμφωνα με τον Abraham Maslow ο καθηγητής πρέπει να είναι ανοικτός. Πρέπει να αντικρίζει θετικά τον μαθητή. Πρέπει πάνω απ’ όλα να βοηθάει να ανακαλύψει τον εαυτό του. Να ικανοποιεί τις θεμελιακές ψυχολογικές ανάγκες του παιδιού: την ασφάλεια, το αίσθημα πως ανήκει κάπου, την αγάπη, το σεβασμό και την εκτίμηση. Ο καλύτερος τρόπος να διδάξουμε ένα αντικείμενο, είτε πρόκειται για μαθηματικά είτε για ιστορία ή φιλοσοφία, είναι να διευκολύνουμε στο παιδί την ανάδυση αυτής τη διαισθητικής αντίληψης της σχέσης του με το σύμπαν. Το παιδί θα πρέπει να είναι ικανό να αποκτήσει αυτή την εμπειρία ζεν[1] που συνίσταται στο να βλέπει το πρόσκαιρο και το αιώνιο ταυτόχρονα, να αντιλαμβάνεται ένα αντικείμενο τόσο στις γήινες όσο και στις ιερές του διαστάσεις.







«Ζεν» είναι η ιαπωνική προφορά της κινέζικης λέξης «τσαν», που προέρχεται από το σανσκριτικό «dhyana» και σημαίνει «διαλογισμός». Η καλλίτερη επεξήγηση που μπορεί να δοθεί εν συντομία είναι ότι το Ζεν:
- είναι περισσότερο συμπεριφορά παρά πίστη
- είναι η γαλήνη που επέρχεται όταν γίνεσαι ένα με μια οντότητα άλλη, εκτός του εαυτού σου.
- σημαίνει να κατανοείς την ενότητά σου με το Όλον και όλα όσα περικλείει.
- σημαίνει να ζήσεις το σήμερα και να συνειδητοποιείς αυτήν την πραγματικότητα πλήρως.
- είναι να είσαι απαλλαγμένος από τις απατηλές διαμάχες και αποσπάσεις του υλικού κόσμου.
- σημαίνει να ακολουθήσεις την ροή του Όλου.

Δημοφιλείς αναρτήσεις